نام های دیگر: اسپرزه، اسبرزه، اسفیدش، اسفیوس، اسپغل، اسپغول، سفیدخوش، شکم پاره، قارنی یارخ، قارنی یاروق، بذر قطور، بذر قطونا، حشیشه، البراغیث، تبکو، برغوشی

فارسی : اسپرزه، اسفرزه عربی: بذر قطونا، حشیشه، البراغیث، اسپغول فرانسه: Psylle انگلیسی: Psylliom نام لاتین: Plantago pslliom، Plantago ovata

مشخصات
دانه گیاهی است از خانواده بارهنگ Plantaginaceae، که گونه های مختلفی دارد. گیاه آن یکساله علفی و کوتاه است و بلندی آن به 40 – 10 سانتی متر می رسد. این گیاه در نواحی گسترده‌ای در شمال ایران در دشت گرگان گیلان بین منجبیل و پاچنار در راه بین قزوین و رشت، در رودبار و بین چالوس و رشت و در لرستان، کردستان، بختیاری، اصفهان، ایلام، پشت کوه، مهران، شوش، در فارس: تخت جمشید و لار، در کرمان: نزدیک بم در مسجدسلیمان و بوشهر نیز دیده می شود. در هند در پنجاب و پیشاور می‌روید.

ترکیب شیمیایی
دانه های اسفرزه دارای 10 درصد موسیلاژ است که در اثر هیدرولیز تولید دگزیلوزان، آرابینوز، د – گالاکتوز، د – گالاکتورونیک اسید می نماید. همچنین دارای روغن ثابت، پروتئین و املاح معدنی می باشد. دانه های اسپرزه را در آب قرار دهند پوسته خارجی اپیدرم متورم می شود و تولید یک لایه موسیلاژی در اطراف هسته می نماید و از این رو آن را در درمان اسهال خونی (کمی بو داده استفاده می‌کنند) به کار می برند.

در آمریکا از آن داروهای ملینی چون Metamucil تهیه میگردد که ملین خوبی است دانه بسیار سختی است که تقریبا در غالب مناطق دنیا می روید و در ردیف مفیدترین، موثرترین و بی ضررترین و در عین حال ملایم ترین ملینهای گیاهی است که از قرنها پیش برای لینت مزاج تجویز شده است ولی تحقیقات جدید نشان می دهد که دانه های اسپرزه برای کاهش کلسترول و قند خون نیز موثر است.

شفابخشی با اسفرزه
در حدود 30 درصد پوشش دانه اسپرزه را یک ماده جاذب آب تشکیل می‌دهد که موسیلاژ نامیده می شود و پس از خیس شدن و جذب آب، لعاب می‌دهد و هر دانه 10 برابر حجم خودش متورم می‌شود و به شکل لعابی ژلاتینی درمی‌آید و این لعاب است که منشاء شفابخشی آن در موارد اسهال و یبوست می‌باشد. پژوهشهای دانشمندان نشان می‌دهد که یک قاشق مرباخوری تخم اسفرزه که 3 بار در روز خورده شود و هر بار اقلا دو لیوان آب ولرم با آن نوشیده شود، اثر محسوسی در تخلیه و رفع یبوست دارد.

طبق گزارشی اسفرزه در مورد کاهش درد و رفع خارش بیماریهای کولون و رکتوم و قطع خونریزی بواسیر نیز مفید است. و همچنین در کاهش کلسترول.

در مجله اتحادیه پزشکان آمریکا نقل شده که در مدت 12 هفته 5 درصد کلسترول را کاهش می دهد.

نکات احتیاط آمیز در مصرف اسفرزه

به عنوان ملین و کاهنده کلسترول و احتمالا پیشگیری سرطان، اسفرزه فی نفسه نقشی ندارد بلکه خاصیت ورم کردن و تولید لعاب زیاد آن است که این آثار را ایجاد می کند. پس اگر اسفرزه خورده شود و به قدر کافی آب زیاد خورده نشود، روده ها ورم کرده و چون آب مدفوع کاملا جذب می شود برعکس، انتظار خروج مدفوع متعسر می شود. پس فراموش نشود که با اسفرزه باید آب زیاد خورده شود.

بااینکه یبوست ناراحتی عمومی زنان باردار است ولی مع هذا زنان باردار باید از خوردن اسفرزه نظیر سایر ملین ها پرهیز کنند و برای رفع یبوست از سایر خوراکی های غنی از فایبر و الیاف گیاهی مانند سبزیها، دانه‌های غلات، نان سبوس دار و ... استفاده کنند. و همچنین برای کودکان زیر 2 سال نباید داده شود.

از دیدگاه حکمای طب سنتی ایران
طبیعت آن سرد و تر است، نوع سفید رنگ آن مرغوبتر و در آب ته نشین شود. دانه های لعاب زا و خوردن لعاب آن موجب تسکین حرارت و تشنگی می باشد و برای تبهای گرم، غلیان خون و ناراحتی و خشونت سینه و حلق و زبان و سردرد و زخم روده و رفع یبوست روده ها که منشاء آن علل صفراوی یا عوارض حاصله از خوردن داروهای گرم است بسیار مفید می باشد. در تمام موارد فوق لعاب آن به تنهایی و با مخلوط با روغن بادام شیرین خورده می شود. در استعمال خارجی ضماد لعاب اسفرزه مخلوط با سرکه و روغن گلسرخ برای تسکین درد مفاصل گرم، نقرس و نرم کردن ورمهای بخصوص ورمهای پشت گوش نافع است و ضماد کوبیده آن با گلاب برای تسکین سردرد و یا روغن بنفشه برای تسکین سردردهای گرم و رفع خشکی دماغ و اعصاب نافع است و همچنین برای رشد و نرم کردن مو و جلوگیری از دو تا شدن تارهای مو بسیار مفید است در مورد مو باید مالیدن ضماد چند روز پی در پی تکرار شود.

اگر 12 – 10 گرم تخم اسفرزه در آب گرم خیسانده شود که لعاب آن زود خارج شود و با شکر و با سکنجبین خورده شود برای لینت مراج بسیار مفید است و نوعی ملین است. دم کرده آن برای تسکین درد سینه نافع است.

خواص درمانی دیگر اسفرزه

1. آن را در آب بریزید و بگذارید بماند و دائم به جای آب خوردن از آب آن میل کنید، اگر دائم جرعه جرعه نوشیده شود گرفتگی صدا که از گرمی و حرارت باشد را برطرف می سازد، در موارد کاهش درد و رفع خارش و قطع خونریزی بواسیر نافع است.
2. آن را با عناب در آب بچسبانید و آب آن را صبح ناشتا بخورید و با آب آن بدن را هم بشویید خارش قسمتهای زنانه یا واژینال را برطرف می سازد.
3. آب دم کرده آن را بنوشید، مدر است و برای سوزاک مفید می باشد.
4. 20 گرم در یک لیوان آب جوشانده و 4 روز تکرار شود دافع سنگ کیسه صفرا است.
5. اگر اسفرزه را با تخم شربتی و خاکشیر (هر کدام 100 گرم) ترکیب کرده و هر روز یک قاشق سوپخوری آن را در 2 لیوان آب حل کرده و مصرف کنیم برای رفع خارش تن و تصفیه خون و باز شدن اشتها مفید است.
6. هر روز صبح، ظهر و شب هر بار یک قاشق شربت خوری از آن را در یک فنجان آبجوش بریزید بعد با نبات شیرین نموده بخورید، اسهال خونی را درمان میکند، از خونریزی زیاد و قاعدگی جلوگیری می نماید.
7. آن را بو دهید و هر روز بخورید. اسهالهای طولانی و مزمن را درمان میکند.
8. لعاب آن را دائم در گلو قرقره کنید و هم جرعه جرعه بخورید، گلودرد را درمان می کند و اگر آب آن را در دهان نگه دارید برفک و سوختگی و طاول و زخمهای دهان رادرمان می کند.
9. آن را بکوبید، بعد با سرکه خمیر نموده و هر روز صبح و شب روی محل ضماد بگذارید سالک را درمان می کند.
10. آن را با شیر مادر دختردار خمیر نموده و ضماد اندازید. خنازیر (غده‌های سخت که در گردن و زیرگلو پیدا می شود) را درمان می‌کند.
11. گل ختمی کوبیده را با لعاب آن مخلوط کنید و بر پیشانی بمالید. سردردی که از آفتاب باشد را تسکین می‌دهد.

تذکر مهم: توجه شود که در استعمال داخلی هیچگونه نباید تخم اسفرزه کوبیده شود، زیرا اگر کوبیده شود و خورده شود خطرناک است و خوردن در حدود 40 گرم تخم اسفرزه کوبیده شده موجب سرد شدن بدن و تخدیر و تنگی نفس و آشفتگی و سرانجام منجر به غش و توقف نبض و پس از مدتی احتمالامنجر به مرگ می شود. لذا در این حالت از داروهای قی آور گرم نظیر آب عسل و نمک و یا سایر داروها استفاده می شود.

به مثل بزر قطونا دل درویشان است تا درست است صفا ورشکنی سم گردد

و در نهایت خلاصه‌ای از خواص اسپرزه به قرار زیر است:

1- نرم کننده شکم
2- ضد زخم روده و معده
3- ضد حرارت و عطش
4- ضد اسهال ساده و خونی
5- ضد خونریزی سینه
6- نشاط آور
7- ضد تب و لرز
plant.metaarchivegroup.com خوراکی====

((مرغ )) !
خون را تصفیه مى كنم .
دشمن سرسخت سنگ كلیه و مثانه هستم .
براى معالجه یرقان و نقرس مرا توصیه كنید.
شیره ساقه مرا براى رفع سرفه مصرف كنید.
اختلالات معدى را از بین مى برم .
بذر مرا براى جلوگیرى از قى و اسهال تجویز كرده اند.
من مرغ هستم ، همان مرغى كه در مرغزار مى روید نه آن مرغى كه مى پرد و همسر خروس است . در فارسى به من بیدگیاه - بید گیاه كرك - جوداش ‍ علف قوشك هم گفته اند. در كتاب هاى قدیم از من به نام هاى ثیل - ابریق اوتى -
عرق النجیل - خومه - فرز - فرزد - مرج و سبزه چمن یاد شده است . فرنگى ها به من ((شین دان )) یعنى ((دندان سگ )) گویند و اینكه عده اى از مترجمین ((شین - دان )) را علف هفت بند ترجمه كرده اند، اشتباه است زیرا علف هفت بند گیاه دیگرى است كه بعدا خود را معرفى خواهد كرد. من معمولا در مناطق متعدله از جمله ایران در كنار جویها و زمینهاى نمناك روییده و تولید چمن مى كنم و از چمنهاى اصیل ایرانى هستم . سرعت انتشار من به قدرى زیاد است كه تمام سطح مزارع را میگیرم اخیرا براى محكم كردن اطراف جویها در بلوچستان مرا به آن استان برده و كاشتند و من در آنجا شروع به رشد و تكثیر كردم ، بطورى كه مجال رشد به دیگر گیاهان ندادم و روى این اصل مدت ها كوشیدند تا مرا كنده و از بین برند. گلهاى من در فاصله خرداد و تیرماه ظاهر مى شوند و سبز رنگ بوده و به شكل سنبله مى باشد و شما در تهران هم مرا در كنار جویها مى بینید. قسمت مورد استفاده من بیشتر ساقه ى زیرزمینى من است كه عده اى به غلط آنرا ریشه مى دانند، برگ و ساقه هوایى من بى مزه و ساقه زیرزمینى من كمى شیرین - تند و گس است ، این ساقه زیرزمینى دو درصد قند، كمى لعاب و چند تركیب دارویى دارد، سید ضیاء الدین طباطبایى مرا در باغ الهیه كاشته بود و به مبتلایان سنگ مثانه مجانا مى داد.
ساقه هوایى مرا براى چرندگان بگذارید، زیرا آنها آنرا با ولع مى خورند و براى استفاده دارویى به سراغ ساقه زیرزمینى من بروید. این ساقه ها داراى گره هایى هستند كه فاصله آنها 2 تا 3 و حتى چهار سانتى متر است . رنگ آنها زرد و كمى شیرین و لعابدار مى باشد. این ساقه ها داراى چند عامل دارویى املاح و پتاس است و به علت داشتن پتاس ادرار را زیاد مى كند. خون را تصفیه مى نماید و قلب را تقویت مى كند. زیادكننده ى عرق و نرم كننده ى پوست مى باشد. پس بهتر است شما این ساقه ها را در آورده ، شسته و ریشه هاى آنها را كنده و خشك كنید و در موقع لزوم از آنها استفاده كنید. اگر این ساقه ها را با مقدارى ریشه شیرین بیان دم كنید، درمان خوبى براى رفع خشكى زبان و تقویت دستگاه دفع ادرار و معالج قولنج كبدى و سنگ كلیه و مثانه است . عصاره این ساقه هاى زیرزمینى براى مبتلایان به مرض قند مفید است . از این ساقه ها به صورت جوشانده و دمكرده بیست در هزار مى توان استفاده كرد. شیره برگ و ساقه هاى جوان هوایى من در قولنج كبدى ، یرقان و سنگهاى صفراوى سودمند مى باشد.
آشامیدن جوشانده ى ساقه هاى زیرزمینى من براى پیچش شكم و زخم ها و التهابات مثانه و سختى ادرار و خرد كردن سنگهاى داخلى مفید مى باشد. این جوشانده در تبهاى شدید و بیمارى سل تجویز شده و بسیار نافع است ، ضماد ساقه زیرزمینى من جهت التیام زخمهاى تازه و ورمهاى گرم و جلوگیرى از آبریزش بینى تجویز شده است . ضماد خاكستر گیاه من جهت بند آوردن خون بواسیر و فرو بردن ورمها و بهبود زخم هاى چركى و خونى سودمند مى باشد.
بذر من نیز پیشاب آور بوده از قى و اسهال جلوگیرى مى كند و براى سنگهاى داخلى و التیام زخم ها و رفع التهابات نافع است . من براى كلیه ى امراض كه نتیجه كمى ترشح غدد داخلى باشد، مفید مى باشم و در بیماریهاى كبدى ، یرقان و نقرس مرا توصیه كرده اند. حساسیت هاى مزمن و اختلالات هاضمه و امراض جلدى با نوشیدن جوشانده ى من برطرف مى شوند. براى درمان برنشیت كهنه ، شیره ساقه مرا بگیرید و روزى سه قاشق چایخورى نوش ‍ جان كنید، شیره و ساقه و برگ تازه من خاصیت نرم كننده دارد و سرفه هاى پى در پى را معالجه مى كند و ضد ورم مى باشد. سى گرم از ساقه زیرزمینى خشك من در یك لیتر آب و هشت گرم ریشه شیرین بیان و مقدارى پوست لیمو براى كلیه اختلالات معدى ، یبوست و نفخ مفید است . حال براى اطلاع آن دسته از مترجمانى كه ((شین دان )) را علف هفت بند ترجمه كرده اند، اجازه فرمایید عنان سخن را بدست آن بسپارم .

زبان خوراکیها
غیاث الدین جزایریبرغست (قنابري )

مزاج :گرم است .
خاصيت :لطيف ،زداينده ، تکه کننده
آرايش :لکه هاي سياه و بهک را مي زدايد و بدون شک خوردنش يا ضماد گذاشتنش بهترين برنده وضح (لکه هاي سپيد صورت )است ، که در ظرف چند روز اين کار را مي کند .اين دارو را عرب ها مي شناسند .
زخم و قرحه :ضماد برگش زخمهاي چرکي پستان را علاج است .
سر :آبش را به بيني بکشند رطوبت هاي غليظ را علاج مي کند .
نفس کش :شش را مي پالايد و راه بندان ها را باز مي کند .
اندام هاي غذا :راه بندان هاي کبد و طحال را باز مي نمايد .
اندام هاي راننده :آبش شکم را روان مي سازد ،ضماد برغست بواسير و درد و پيچش روده را باز مي دارد و سفتي زهدان را نرم مي کند و کيموس هاي غليظ را بيرون مي راند .
زهرها :برغست پادزهر همه حشرات موذي است . خوراکی، موضعی

برباله

اين گياه داراي ساقه بزرگ و گره دار و ناصاف و شبيه فريز است .
تخم زيادي دارد .
خوشبو است و زبان را مي خارد .
اين گياه در ميان برگهايش و نزديک ساقه گل هاي بنفش رنگي توليد مي کند که شبيه گل بنگ است هرچه خوشبوتر باشد بهتر است .
ساقه هاي آن از اجزاي ديگرش مفيدترند .
قوت آن با قوت سوسن زرد برابر و از اذخر قوي تر است .
مزاج :اين گياه گرم و خشک است و شهرت دارد که گرمي آن بيشتر از خشکي است .
خواص درماني : تمامي اجزاي اين گياه در باز کردن و تسکين دردهاي دروني مفيد است به ويژه خيسانده آن .
مفاصل : اسارون و به ويژه خيسانده آن در مورد بيماري اعصاب (سياتيک) درد مزمن سرين بسيار مؤثر است .
چشم : اين گياه در معالجه ستبري قرنيه مفيد است .
اندام هاي تغذيه : بر باله در معالجه بند آمدگي هاي کبد و سخت شدن اين عضو بسيار مفيد و در مداواي يرقان نيز مفيد است .
اندام هاي دفعي : برباله با تقويت مثانه و کليه به دفع بول کمک مي کند .
داراي خاصيت مسهل است . خوراکی

انجدان (انگدان)

خاصيت درماني :لطافت زا است و بيخش بادآور . اگر تن را با آن و به ويژه با شيره آن ماساژ دهند در جذب کردن مواد به خارج بسيار مؤثر است .
آرايش :بوي تن را تغيير مي دهد ، ضماد آن که با روغن زيتون باشد لکه سياه خوني زير چشم را به کلي از بين مي برد .
دمل و جوش :در علاج زخم هاي دروني سودمند است ، اگر انگدان و بيخ آن را با مرهم ها مخلوط کنند خنازير را درمان مي کند .
مفاصل :انگدان مخلوط با روغن بنفشه يا روغن حنا درد مفاصل را درمان مي کند .
اندام هاي غذا :بيخ آن باد گلو مي آورد ، شکم را قبوضيت مي دهد ، دير هضم است و هاضم ،معده را گرمي مي بخشد ، تقويت مي کند اشتها بر مي انگيزد .
اندام هاي دفعي :اگر آن را با پوست انار و سرکه بپزند ، بواسير مقعد را از بين مي برد ، ادرارآور است و براي مثانه زيان آور .
زهرها :پادزهر هر سموم است .
منبع : راسخون دو نوع است سپيد و سياه .
انگدان سياه در غذاها داخل نمي شود .

مامیران کبیر

مامیران یا "مامیزان کبیر" گیاهی داروئی از تیره "خشخاش Papaveraceae" است که نام علمی آن"Chelidonium Majus"می باشد .مامیران ،" گیاه پرستو " میز نامیده میشود.

گیاهی است علفی، چندساله با شیره نارنجی رنگ، منشعب به رنگ سبز تیره، واجد كرك های پراكنده و دارای بن ساقه ای پوشیده از قاعده های پایای برگ ها و ساقه ای منشعب به ارتفاع ۹۰- ۳۰ سانتیمتر. برگ ها شانه ای دارای ۷-۵ برگچه تخم مرغی تا مستطیلی شكل. گل آذین چتر مانند آن دارای ۶-۲ گل، گل با دو كاسبرگ آزاد و ریزان و چهار گلبرگ كامل زرد رنگ، واژ تخم مرغی است. پرچم ها زرد رنگ، میوه به شكل كپسول كشیده، كمابیش مستقیم و فاقد كرك است.

دانه های آن سیاه رنگ هستند. اندام دارویی مامیران قسمت هوایی گیاه است كه در هنگام گل دادن جمع آوری می شوند. از مامیران به صورت خوراكی به عنوان صفراآور، ضداسپاسم، مسكن (ضعیف) و مدر و به صورت موضعی در درمان زگیل استفاده می شود. در طب گذشته از تمام قسمت های گیاه مامیران به ویژه شیرابه و ریشه آن در درمان ناراحتی های پوستی به ویژه برص، درد دندان و نیز به عنوان صفراآور استفاده می كردند.

سرشاخه هوایی مامیران دارای ۱-۱/۰ درصد آلكالوئید با بیش از ۲۰ آلكالوئید است. این گیاه در زمین های بایر به صورت خودرو رشد می كند و به صورت وسیعی در اروپا و آسیای شمالی و مركزی می روید.

اندام دارويى ماميران قسمت هوايى گياه است كه در هنگام گل دادن جمع آورى مى شوند. از ماميران به صورت خوراكى به عنوان صفراآور، ضداسپاسم، مسكن (ضعيف) و مدر و به صورت موضعى در درمان زگيل استفاده مى شود. در طب گذشته از تمام قسمت هاى گياه ماميران به ويژه شيرابه و ريشه آن در درمان ناراحتى هاى پوستى به ويژه برص، درد دندان و نيز به عنوان صفرا آور استفاده مى كردند. سرشاخه هوايى ماميران داراى ۱-۱/۰ درصد آلكالوئيد با بيش از ۲۰ آلكالوئيد است.

تركيبات شيميايي:
اين گياه سمي است و استفاده زياد از آن باعث مي شود .
ماميران كبير داراي آلكالوئيد هاي مختلفي مانند چليدونين ، هيموچليدونين ، كلريتين ، پروتوپين ، آليكري توپين ، هربرين و اسپارتئين مي باشد . در ماميران كبير همچنين نمك هاي كلسيم ، منيزيوم و آلمينويم ، مواد رزيني و موسيلاژ موجود است .

خواص داروئي:
تمام قسمت هاي اين گياه و شيره آن مصرف دارويي دارند البته ريشه آن قوي تر از بقيه قسمت هاي آن است

1)جوشانده و يا دم كرده ماميران براي درمان سرطان معده بكار مي رود

2 )در معالجه آسم اثر مفيد درد

3) تشنج را برطرف مي كند

4)فشار خون را پائين مي آورد

5)ادرار آور و ملين است

6)درمان كننده تصلب شرائين است

7)دردهاي سرطاني را ساكت مي كند

8)براي معالجه آنژين دپواترين از آن استفاده مي كنند

9)براي درمان آب آوردن بدن مفيد است

10)سنگ كليه را خرد كرده و دفع مي كند

11)براي معالجه نقرس مفيد است

12)داروي خوبي براي برطرف كردن بيماريهاي كبدي است

13) براي درمان زخم ها ي چركين ، ريشه له شده ماميران را مانند ضماد روي اينگونه زخم ها بگذاريد

14)شيره ماميران داروي موثري براي از بين بردن زگيل و يا ميخچه است . اين شيره را با گليسرين به سنبت مساوي مخلوط 0

دیگر خواص این گیاه :
اختلالات قلبی وعروقی
جوشانده ریشه مامیران ،تصلب شرائین وفشار خون را درمان نموده و از بروز سکته قلبی جلوگیری می نماید.

اختلالات عصبی
جوشانده ریشه مامیران،تسکین دهنده دردهای عصبی ،خواب آور وآرام بخش است.

اختلالات پوستی
عصاره مامیران ،زخمها ،زوائد گوشتی و زگیل و دیگر اختلالات پوستی را برطرف می سازد.

اختلالات کلیوی
جوشانده مامیران،محرک کلیه،فزونی دهنده حجم ادرار،دفع کننده سموم بدن و درمان کننده عفونتهای کلیه و مثانه ومجاری ادرار است.

اختلالات چشمی
شست و شوی چشم با عرق مامیران ،درد و ورم و عفونتهای چشم را التیام میبخشد
خلاصه آنکه مامیران،گیاهی مدر و مخدر و درمان کننده اختلالات قلبی و عروقی،عصبیريالپ.ستی کلیوی و چشمی است.مامیران تصفیه کننده خون درمان کننده عفونتهای سفیلیسی ،تنگی نفس ،آسم و بواسیر است

طرز استفاده:

جوشانده :
مقدر 20 گرم برگ خشك و يا ريشه ماميران را در يك ليتر آب حل كنيد . مقدر مصرف آن يك فنجان سه بار در روز است .

دم كرده ماميران :
30 گرم برگ خشك ماميران را در يك ليتر آب جوش ريخته و بگذاريد براي مدت ده دقيقه دم بكشد . سپس صاف كرده و مصرف كنيد .

تنطور ماميران :
اين تنطور را مي توانيد از فروشگاههاي گياهان دارويي و يا برخي از داروخانه ها خريدري كنيد و يا اينكه مقدر 100 گرم برگ خشك يا ريشه ماميران را در 500 گرم الكل سفيد خيس كرده بگذاريد براي مدت دو هفته بماند . البته هر روز آنرا تكان دهيد پس از اين مدت آنرا صاف كرده و در شيشه دربست نگاهدري كنيد . مقدر مصرف آن 10-15 قطره سه بار در روز است .

شيره ماميران :
براي استفاده از شيره ماميران آنرا با عسل مخلوط كرده و استفاده كنيد .

موارد منع مصرف :
همانطور كه گفته شد مصرف زياد ماميران كبير توليد مسموميت مي كند و حتي استفاده زياد آن
بصورت له شده روي رخم ها نيز همين خطر را د ارد زيرا از راه پوست جذب بدن مي شود .
این گیاه سمی است و مقدار زیاد آن در مصارف داخلی ممكن است موجب تشنج و حتی مرگ شود.
مصرف این گیاه در دوران بارداری ممنوع است.
بنابراين بايد مصرف آن در حد گفته شده باشد و تحت نظر متخصص مصرف شود.

پرورش گیاه
پرورش این گیاه از طریق دانه صورت می گیرد و زمین زراعتی باید سایه دار و نسبتاً مرطوب, ماسه ای و نرم با خاک پوسیده باشد. بذر آنرا در گلخانه در اویل اسفند و یا مستقیماً در زمین شخم خورده در ردیفهایی به عرض 50 سانتی متر در طول فروردین ماه می کارند میزان بذر مورد نیاز گلخانه هر هکتار 200 گرم و میزان آن در زمین اصلی 2 کیلو گرم د رهکتار می باشد.
ماههای اردیبهشت و خرداد نهالها را در کرتهای 20*50 سانتی متر نشاء می کنند.جهت تقویت زمین مقدار 150 تا 75 کیلو گرم کود ازت خالص ( نیترات آمونیوم و کلسیم سیانید ) در هر هکتار اضافه می کنند. برای مبارزه با علفهای هرز یک تا دوبار چنگک با دیسک ماشینی زده می شود.

برداشت
قسمت هوایی گیاه را در فروردین تا شهریور و ریشه ها را از مهر تا آبان یا اسفند تا فروردین قبل از جوانه زدن محصول برداری می کنند ( از دومین سال کشت چین اول گیاه را در ماه اسفند و فروردین و چین دوم آنرا در شهریور یا مهر با علف چین و ریشه ها را در مهر و آبان و اسفند و یا فروردین برداشت می نمایند).پس از برداشت محصول و تمیز کردن آن قسمت هوایی را در حرارت 50 تا 60 درجه سانتی گراد و ریشه را در حرارت 60تا 80 درجه سانتی گراد خشک می نمایند. با شرایط فوق الذکر بازدهی هر هکتار 6/3 تن محصول خشک به صورت گیاه کامل و 8/2 تن ریشه است.

دامنه انتشار
نواحی شمال ایران مانند گیلان: اطراف رشت, رودبار, عمارلو ( کبوتر چاک و زرد چین ) , گرگان: بندر گز, مازندران.

شرح مفصلی برای نعناع

نام نعنا معمولا طعم بستنی را به ذهن متبادر می‌سازد، ولی آیا می‌دانید كه نعنا یكی از قدیمی‌ترین گیاهانی است كه در طب گیاهی كاربرد فراوان دارد؟

به گزارش Healthnews مطالعات محققان دانشگاه چك نشان می‌دهد روغن استخراج شده از نعنا شامل تركیبات متعددی است كه می‌تواند تاثیر قدرتمندی در درمان برخی بیماری‌ها داشته باشد. براساس این گزارش، مهم‌ترین قابلیت استفاده از نعنا در صنایع داروسازی است.

محققان می‌گویند بررسی‌ها نشان می‌دهد روغن نعنا تاثیر بسیار زیادی روی بیمارانی دارد كه از سندرم تحریك پذیری شدید معده رنج می‌برند.

طبق این بررسی‌ها بیمارانی كه از روغن نعنا استفاده كرده‌اند بین 5 تا 20 درصد علائم وریدهای شكمی و معده، گرفتگی عضلانی، نفخ معده، یبوست و اسهال را كمتر بروز داده‌اند.

نعنا می‌تواند با خاصیت آرامش بخشی خود، عمومی‌ترین عامل دفاعی بدن در برابر سندرم تحریك پذیری شدید معده IBS تلقی شود.

همچنین چای نعنا می‌تواند به‌عنوان عاملی علیه برفك دهان و جلوگیری از حالت تهوع در زمان بارداری عمل كند.

عصاره نعنا به‌طور معمول در محصولاتی نظیر دهان‌شویه‌ها، آدامس، خمیر دندان، اسپری‌های خوشبو كننده، مواد جویدنی، قرص نعنا و مرهم‌های مختلف به كار برده می‌شود.

نعنا همچنین خاصیت ضد‌میكروب، ضد‌قارچ و ضد‌ویروسی دارد.

برخی گیاهان هم خانواده نعنا مانند ریحان، مرزنگوش و پونه كوهی نیز خواصی مشابه نعنا دارند و می‌توانند در درمان بیماری‌ها موثر واقع شوند.

•استفاده اسانس در صنايع بهداشتي، غذايي، آرايشي، شيريني سازي، نوشابه سازي، نوشابه سازي و مصرف ادويه اي

•استفاده از طعم آن در بهبود مزه داروهاي بدمزه.

•استفاده در محلولهاي شستشوي دهان و گلو و خميردندانها به خاطر خاصيت ضد باکتريايي مانتول موجود در اسانس.

•نعنا جهت مداواي نفخ، دردشکم، سوء هاضمه(درمان قطعي)، ناتواني روده ها، تب، سرما خوردگي و آنفولانزا توصيه شده است.

•جوشانده برگ و گل آن جهت لطافت و شادابي پوست استفاده مي گردد.

•ماليدن چند برگ نعنا در محل گزيدگي حشرات مي تواند اثرات آنرا تا حد زيادي خنثي نمايد.

•گفته مي شود جويدن برگ نعنا باعث کاهش درد دندان شده و همچنين باعث ضدعفوني مجاري بيني و گلو مي گردد.

•خاصيت ضدعفوني آن بسيار قوي است به طوري که در ضدعفوني محيط بخصوص مواقع وجود بيماريهاي واگيردار بسيار موثر مي باشد و باعث دفع حشرات و مگس نيز مي گردد.

•بخور جوشانده نعنا جهت گرفتگي بيني بسيار موثر است.

•کمپرس گرم آن باعث رفع درد سر و همچنين دردهاي روماتيسمي مي گردد.

•ماليدن نعنا بر روي سينه زنان بچه شيرده باعث رفع احتقاق شيري مي گردد.

•نعناع بخصوص براي افرادي که دايم در حال مرور درس براي امتحان هستند، موثر است.

•هنگام خستگي يا زماني که حس مي کنيد مغزتان کشش مطالب جديد را ندارد، استفاده از نعناع سودبخش است.

مشخصات تیره نعنا

از مشخصات اين گياهان آن است كه ساقه هاي چهارگوش دارند. از قاعده ساقه آنها نيز غالبا ساقه هاي فرعي منشاء مي گيرد كه حالت خزنده در سطح زمين پيدا مي كنند و يا درون خاك وارد گرديده به صورت ساقه زيرزميني در مي آيند. در انواع چند ساله اين گياهان، ساقه هاي مسن ظاهر مدور دارد و اين نيز براثر پيدايش لايه زاينده اي در ناحيه پوست ساقه هاي جوان است كه با ايجاد بافت هاي جديد، موجب ريزش و از بين رفتن لايه هاي بيروني، از خارج مي گردد و با اين عمل، ظاهر چهارگوش ساقه را از بين مي برد.

عده زيادي از گياهان تيره نعناع، سريعا تحت تأثير شرايط متفاوت محيط زندگي قرار مي گيرند مانند آنكه انواعي از آنها كه در دشت ها و اماكن مرطوب مي رويند اگر در محيط هاي خشك قرار گيرند، به سرعت تغييراتي از نظر سازش و تطابق با محيط حاصل مي كنند تا مقاومت آنها در مقابل تعرق، زياد شود بطوري كه برگهاي آنها پوشيده از كرك مي شود، يا كناره پهنك برگهاي آنها به سمت پائين خميدگي حاصل مي كند و يا روزنه، به حالت فرورفته در بشره باقي مي ماند و يا ممكن است هيپودرم در آنها به صورت كاملا كلانشيمي درآيد و يا برگ حالت نسبتا ضخيم و چرمي پيدا كند و حتي سطح آن ممكن است كاهش حاصل نمايد به حدي كه بكلي از بين برود.

گياهان تيره نعناع، عموما برگهاي متقابل، گاهي ساقه آغوش و بندرت فراهم دارند. برگهاي آنها عموما ساده است بطوري كه وجود برگهاي مركب در آنها ديده نشده است. گلهاي آنها كامل، نامنظم، نر- ماده و مجتمع به صورت دسته هائي واقع در محور ساقه يا در قسمت انتهائي آن است. در برخي از آنها وضع اجتماع گلها در قسمت هاي انتهائي ساقه به نحوي است كه به علت فشرده بودن، ظاهر كاپيتول مانند پيدا مي كنند. در اواع نادري از اين گياهان نيز گلها به صورت منفرد برروي ساقه ظاهر مي گردد.

گياهان اين تيره از نظر كلي داراي كاسه منتهي به 5 تقسيم و جام منتهي به 5لوب اند. 4پرچم دارند كه در حول يك مادگي 2 برچه اي قرار گرفته اند. وجود خطوط برجسته روي كاسه گل و ظاهر جام گل، كمك موثر در تشخيص اين گياهان مي نمايد. جام گل اين گياهان معمولا از گلبرگهاي پيوسته به هم تشكيل يافته، شامل لوله اي است كه در انتها به 5 لوب منقسم به 2 لب منتهي مي شود. لب فوقاني جام گل آنها كه در واقع نيمه جام خلفي به حساب مي آيد، شامل 2 لوب ولي لب تحتاني( نيمه جام قدامي) مركب از 3 لوب يا دندانه مي باشد ولي اين حالت در همه آنها عموميت ندارد زيرا حالات ديگري نيز در وضع جام گل مشاهده مي گردد كه تفاوت كلي آنرا با آنچه ذكر شد نشان مي دهد. از اين جهت است كه امروزه با توجه به مشخصات كلي جام گل، اين گياهان را به دسته هاي متعدد زير تقسيم مي نمايند.

1- جام گل فاقد لب ولي مركب از 5لوب مساوي يا تقريبا مساوي است مانند انواع Lavandulaها.

2- جام گل داراي 2 لب مشخص است مانند غالب گياهان اين تيره.

3- جام گل بظاهر شامل يك لب است مانند Ajuga ها كه به علت عدم رشد لب فوقاني در آنها پيش مي آيد.

4- جام گل منحصرا شامل يك لب يعني فاقد لب فوقاني ولي داراي لب تحتاني منقسم به 5 لوب است مانند Teucrium ها. حالات واسطي نيز وجود دارد كه منطبق با چهارگروه مذكور نيست.

پرچم غالب گياهان تيره نعناع داراي وضع خاث است بطوري كه ميله دوتاي آنها بزرگ و دوتاي ديگر كوچك است. اين حالت را دي دينامي (Didynamie) گويند. در بين اين گياهان انواعي با پرچمهاي مساوي مانند Mentha ها نيز وجود دارد. در بعضي از آنها مانند Salvia ها و Rosmarinus, ها نيز، گل منحصرا داراي 2 پرچم است.

مادگي اين گياهان از 2 برچه تشكيل مي يابد كه در آغاز، تخمداني 2 خانه و واقع بر روي ديسك (صفحه روي نهنج) بوجود مي آورند ولي تدريجا هر يك از 2 خانه مذكور، براثر پيدايش جدارهاي فرعي، تقسيم حاصل نموده به 2 خانه كوچك كه در هر يك، يك تخمك آپوتروپ جاي دارد تقسيم مي شوند.

خامه مادگي اين گياهان كه وضع متفاوت آن، بهترين وسيله رده بندي بعضي از گروه هاي اين تيره مي باشد بردو نوع است: يا منحصر به ميله اي است كه تخمدان را به كلاله مربوط مي سازد و يا آنكه به درون تخمدان راه يافته، به قاعده آن ارتباط پيدا مي كند كه در اين حالت ژينوبازيك(Gynobasique) ناميده مي شود.

ميوه گياهان تيره نعناع، 4فندقه اي و محتوي دانه هاي بدون آلبومن است و از مشخصات آن اين است كه معمولا محصور در كاسه گل باقي مي ماند، بعضي از اين گياهان نيز ندرتا ممكن است ميوه اي به صورت شفت داشته باشد.

اختصاصات تشريحي – گياهان تيره نعناع داراي اختصاصات كلي زير از نظر مشخصات تشريحي مي باشند:

1- انواع علفي آنها، عموما داراي دسته هاي كلانشيم در زواياي ساقه، زير بشره اند. وجود اين حالت باعث مي گردد كه ساقه اين گياهان، ظاهر 4گوش پيدا كند.

2- دسته هاي چوب- آبكش پسين در آنها معمولا به وضع غير ممتد و جدا از هم ديده مي شود.

3- بشره ساقه و برگ اين گياهان، غالبا مستور از تارهاي ترشحي و غير ترشحي به اشكال مختلف است.

4- تارهاي ترشحي انسان در آنها داراي پايه يك يا دو سلولي، منتهي به يك برجستگي 4تا8 سلولي و حتي بيشتر است. اسانس ترشح شده نيز، معمولا خارج از جدار سلولزي، در زير كوتيكول جمع مي گردد و اين خود باعث مي شود كه بشره در همان ناحيه، كمي متورم جلوه نمايد.

در بين گياهان تيره نعناع گونه هاي مفيدي فراوان وجود دارد كه از عده زيادي از آنها هنوز هم در پزشكي استفاده بعمل مي آيد. از بعضي از آنها اسانس گيري مي شود. عده زيادي از آنها نيز به مصارف تغذيه( به حالت خام پخته) مي رسند و يا به علت دارا بودن گلهاي زيبا و معطر، پرورش مي يابند.

از جنس هاي مهم اين تيره، Teucrium( داراي 200گونه)،Ajuga (60گونه)، Scutellaria (200گونه)، Nepeta(200گونه)، Marrubium( در حدود 50گونه)، Stachys( حدود 200گونه)، Thymus(70گونه)، Mentha( حدود 20گونه)، Ocimum(60گونه)، Lavandula( 30-40گونه)، Dracocephalum( 50گونه)، Phlomis(70گونه)، Lamium(50گونه) و Coleus( 150گونه) را نام مي بريم.

اندام داروئی: قسمتهای هوائی گیاه شامل برگ و سرشاخه‌های گلدار به صورت تازه و برگ خشک شده است

دامنۀ انتشار: در ایران، در آذربایجان نزدیک تبریز و در بلوچستان به طور خودرو می‌روید. علاوه بر این در ارومیه، خوی، بابل، بابلسر و تنکابن می‌روید .

اجزاء متشکله: در گونه M. Spicata مقدار اسانس کمتر از گونۀ Piperata می‌باشد. در گزارش بررسی‌های شیمیائی دیگر اطلاعات زیر بدست آمده است:

در گونه‌های M.Longifollia huds و M.Spicata L. ماده کارون وجود دارد ولی در گونه‌های M.aquatica، M.arvensis، M.piperata و M.Pulegium ماده کارون وجود ندارد. در گونه M.Spicata در اسانس آن مادۀ کارواکرول وجود ندارد. مقدار محصول اسانس در حدود 80 کیلوگرم در هکتار است که مقدار کارون آن 7/68 ـ 66 درصد است. علاوه بر این دارای لیمونن و دیپانتن و دیهیدرو کاروئول و استرها بوده است.

خواص درمانی: نیرودهنده، محلل و مقوی معده، ضد سرفه، ضد تشنج، قابض، محرک، مسکن و آرامبخش، خنک‌کننده، معرق و قاعده‌آور است. از نعنا برای رفع نفخ، درد شکم، اسهال، سوء هاضمه، ناتوانی‌های روده‌، قلب، سرماخوردگی، انفولانزا، سینوزیت، ناراحتی‌های اعصاب در بچه‌ها، خونریزی از بینی و بعنوان ضد سم در مورد گزیدگی و نیش حشرات، بیماری‌های بینی و گلو، سردرد و دردهای چهره استفاده می‌شود. در بیماریهای بانوان و احتباس دردناک بدون دفع ادرار مصرف می‌شود.

موارد استعمال در پزشکی گذشته: نعناع طبق نظر حکمای طب سنتی از نظر طبیعت نسبتاً گرم و خشک می‌باشد که در عین حال خشکی آن زیاد نیست و آثاری از رطوبت نیز در آن وجود دارد. از نظر خواص در تمام موارد از پونه قوی‌تر است. به طور کلی گیاهی است گرم‌کننده، مقوی دل، رقیق‌کنندۀ خون غلیظ و مسکن.

آثار فارماکولوژیکی: نعنا تنفس را سریع کرده و بدن را گرم می‌کند و ترشح مخاط را کم می‌کند و موجب نقصان ترشح می‌گردد ولی در عین حال ادرار را زیاد می‌کند و تعریق پوست را افزایش می‌دهد. به همین علت آن را در موراد اختلالات ضعفی و عصبی معده و در هنگام شیوع وبای التور استعمال می‌کنند. اسانس نعناء با شل کردن اسفنگتر تحتانی مری و کم کردن کشش سطحی محتویات معده موجب اثر ضد نفخ می‌شود. همچنین با تحریک غدد گوارشی و افزایش ترشحات اسیدی و آنزیمی به عمل هضم کمک مؤثری می‌نماید

تکمیلی تر

نعناع گیاهی است علفی و چند ساله که علاوه بر ساقه زیر زمینی که گیاه را در خاک مستقر می سازد دارای ساقه هوایی نیز هست . تز محل گره های ساقه که در تماس با زمین است ریشه های خارج شده که ساقه جدید را درست می کند بنابراین اگر شما فقط یک ساقه نعناع در باغچه خود بکارید بزودی تمام باغچه شما پر از نعناع می شود .

برگهای نعناع بیضی شکل ، نوک تیز و دندانه دار می باشند . گلهای آن بسته به نوع نعناع ممکن است قرمز ، ارغوانی یا سفید باشد . نعناع در مناطق معتدل و آفتاب گیر بخوبی رشد می کند .

نعناع از قدیم الایام بعنوان یگ گیاه معطر و اشتها آور و برای ناراحتی های دستگاه گوارش بکار رفته است بقراط پدر علم طب از نعناع در نوشته های خود یاد کرده است در قرون وسطی از نعناع در معالجه بیماریها و برای التیام زخم ها و درمان درد گزیدگی زنبور و سگ هار استفاده می شود

ترکیبات شیمیایی:

نعناع دارای ماده ای بنام منتول می باشد که ایجاد احساس خنکی در دهان می کند . مقدر منتول در نعناع بسته به نوع آن از 35% تا 55% تغییر می کند که البته اگر نعناع دیر کنده شود مقدر منتول آن تا حدود 30% پائین می آید .

خواص داروئی:

نعناع از نظر طب قدیم ایران نسبتا گرم و خشک است و از نظر خواص دارویی از پونه قوی تر است . از نعناع اسانس ، روغن و تنتور تهیه می کنند که مصارف طبی مختلفی دارد .

1. نعناع باد شکن است و گاز معده و روده را از بین می برد.

2. نعناع تقویت کننده معده وبدن است .

3.نعناع ضد تشنج و ضد سرفه است .

4. یک فنجان چای گرم نعناع سینه را آرام می کند.

5. نعناع مسکن ، آرام بخش و قاعده آور است .

6.استفاده از نعناع درد شکم را برطرف می کند .

7 .نعناع درمان سرمخوردگی و آنفوانزا می باشد .

8. نعناع ناراحتی های عصبی را برطرف می کند .

9.برای تسکین درد دندان نعناع را دردهان گذاشته و بجوید .

10.آشامیدن چای نعناع و یا عصارع نعناع خونریزی سینه را قطع می کند .

11. کمپرس نعناع درد سینه و پهلو را از بین می برد .

12. نعناع کرم های روده و معده را می کشد .

13. برای از بین بردن سکسکه و دل بهم خوردگی و استفراغ نعناع را با آّ انار ترش بخورید .

14. نعناع ادرار را زیاد می کند .

15. برای رفع قولنح و دردهای روده معده و هضم نشدن غذا چای نعناع بنوشید .

16. برای از بین بردن گلو درد چای نعناع غرغره کنید .

17. نعناع معرق است بنابراین تب را پائین می آورد .

18. در هنگام سرماخوردگی بینی را با چای نعناع بشوئید .

19. یکی از فرآورده های نعناع اسانس نعناع است که از تقطیر برگ و سرشاخه های گلدار نعناع تحت اثر بخار آب تهیه می شود و دارای 50% تا 70 % منتول می باشد . اسانس نعناع که در کشور انگلستان تهیه می شود شهرت خاصی درد . این اسانس بعنوان تقویت کننده معده بادشکن ، ضد عفونی کننده ، رفع دل پیچه بچه ها و اسهال بکار می رود

برای استفاده از اسانس نعناع کافی است که مقدر یک تا سه قطره آنرا با یک لیوان آب و یا نوشابه مخلوط کده و بنوشید.

20. اسانس نعناع را نباید بمقدر زیاد برای کودکان و نوزادان استفاده کرد زیرا روی حرکات تنفسی و قلب اثر گذاشته و ممکن است که خطرناک باشد.

21. اگر اسانس نعناع به مقدر زیاد مصرف شود فشار خون را بالا برده و موجب حالت تهوع ، استفراغ و درد معده و حرکات دری را از بین می برد.

22. برای رفع سردردهای میگرنی می توان پمادی بصورت زیر تهیه کرد و در نقطه ای که درد می کند بمالید .

اسانس نعناع 3گرم
روغن زیتون 2 گرم
لانولین 5 گرم

23. برای ضد عفونی کردن بینی محلولی بصورت زیر تهیه کرده و بمقدر پنج قطره در هر سوراخ بینی بچکانید .

اسانس نعناع 1 گرم
روغن بادام شیرین 40 گرم

24. اگر بدن شما خارش درد مقدر 2 گرم اسانس نعناع را در 50 گرم وازلین ریخته ، خوب با هم مخلوط کرده و در محل خارش بمالید
اگر از بیماری رماتیسم و آرتروز رنج می برید از روغن نعناع استفاده کنید طرز استفاده از آن به این صورت است که 2 قطره روغن نعناع را با یک قاشق سوپخوری روغن بادام مخلوط کرده و محل های دردناک را با آن ماساژ دهید .

25. برای رفع سردرد از کمپرس نعناع استفاده کنید بدین ترتیب که 10قطره روغن نعناع را با یک لیوان آب سرد مخلوط کرده و در یک کاسه بریزید سپس یک پارچه که باندازه پیشانی باشد در آن فرو برده آب اضافی آنرا بگیرید و روی پیشانی و شقیقه ها بگذارید تا سردرد برطرف شود.

26. نعناع بهترین دوست کبد است . کبد را تمیز کرده وص فرا را رقیق می کند و کلسترول خون را پائین می آورد .برای این مورد چای نعناع را قبل از غذا بنوشید.

27. نعناع با تمام خواصی که گفته شد اگر زیادمصرف شود سیستم گوارشی را تحریک می کند اگر شما دو تا سه فنجام چای نعناع در روز بنوشید بهتر است که بعد از دو هفته چند روزی آنرا قطع کرده و دوباره شروع کنید.

تخصصی تر

عده ای از گیاهان تیره ی لبدیسیان یاتیره ی نعناع جزو سبزی های مهم خوراکی هستند ، مانند نعناع ، مرزه ، ریحان ، کاکوتی یا کهلیک اوتی و غیره که بصورت تازه و خام (سبزی خوردن ) به مصرف می رسند و یا پخته مصرف می شوند . از خصوصیات عمده گیاهان این تیره اینست که اکثرا” دارای با فتهای تراونده اسانس تند و خوش بو می باشند و بدین ترتیب اکثرا” آنها بصورت چاشنی یا گیاهانی که از آنها عرق مخصوصی گرفته می شود ، مانند عرق نعناع و عرق کاکوتی ( آذربه یا آویش ) که هم مصرف خوراکی دارند و هم اکثرا” گیاهان داروئی هستند .

در بیان اهمیت غذائی و کشاورزی باید توجه زیادی نیز به خواص داروئی این گیاهان داشته باشیم ، زیرا اکثر این گیاهان دارای اهمیت داروئی و پزشکی هستند .از نظر اقتصادی باید گفت که با توجه به تعداد زیاد این گیاهان ،امکان کاشت و پرورش تولید و مصرف برخی از آنها بصورت سبزی خوردن خام ( تازه ،خشک شده و یا پخته ) و امکان جمع آوری اکثر آنها از رویشگاههای طبیعی ( کوهستانها و کنار جویبار ها ) بصورت بسیار ساده و آسان و عرضه آن به بازارهای مصرف و با توجه به اینکه از این گیاهان علاوه بر مصرف تازه می توان انواع و اقسام عرقها با خواص گوناگون و ویژگیهای داروئی بدست آورد ، ملاحظه می شود که گیاهان این تیره از نظر اقتصادی چه نقش مهمی در زندگی انسانها می تواند داشته باشد .برخی از گی<

I'm from West Azerbaijan. Researcher plant technology and new methods of plant nutrition (crops, horticulture, which in 1375 began to research I have in these areas) years and in 1377 the first non-chemical production of organic minerals and organic groups into and solid solution for use in agricultural applications entered the market. And honor the presence of foreign markets and the marriage contract Marriage will be ready to transfer in both technical and techno diamond monopoly And ready for signing contracts on demand of the products And now a single institution has a strong research team in the field study and laboratory test and also inside the country and abroad Our global message of world peace and happiness green message / without even a hungry